Üniversite sınavı, pek çoğumuz için hayatımıza yön veren önemli bir dönüm noktasıdır. Uzun yıllar süren hazırlıklar, deneme sınavları, testler ve değerlendirmeler derken tüm emeğimiz o birkaç saate bağlı kalır. Kimi zaman heyecanımızı kontrol ederek başarıyla çıkarız bu sınavdan, kimi zaman ise umutlarımız bir sonraki seneye kalır. Üniversite sınavı, sadece çalışmanın değil, biraz da şansın yanında olmasını gerektiren bu sürecin önemli bir eşik noktasıdır. Gelecekteki kariyer yolculuğumuzun temellerini atmamıza olanak sağlar. Eğer sınav sonuçları istediğimiz puanı getirmezse, iki yıllık bir yüksekokul seçerek mezuniyet sonrası dikey geçişle dört yıllık bir lisans programına geçiş yapabiliriz. Bugünkü yazımızda, üniversiteler arasında geçiş sistemleri içinde sıkça merak edilenlerden biri olan DGS, yani Dikey Geçiş Sınavı hakkında temel bilgilerden bahsedeceğiz. Öncelikli olarak Dikey Geçiş Sınavı nedir buna kısaca göz atalım.

Dikey Geçiş Sınavı Nedir?

DGS, yani Dikey Geçiş Sınavı, Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları mezunlarının dört yıllık lisans programlarına geçiş yapabilmesi için Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen bir sınavdır. Bu sınav sayesinde ön lisans mezunlarının örgün öğretim lisans programlarına geçiş yapma fırsatı doğar. Her yıl genellikle Temmuz veya Ağustos aylarında gerçekleştirilen bu sınavın temel amacı, adayların sözel ve sayısal düşünme becerilerini ölçmektir. Çünkü lisans eğitimi sürecinde başarı için bu beceriler oldukça kritik önem taşır. DGS'ye yalnızca iki yıllık meslek yüksekokulu mezunları ya da mezuniyet aşamasındaki öğrenciler başvurabilir. Bunun yanı sıra başvuru şartlarını yerine getiren Açıköğretim Ön Lisans Programı öğrencileri de sınava girebilir.

Yatay ve Dikey Geçiş Arasındaki Fark Nedir?

Sıkça karıştırılan konulardan biri de yatay ve dikey geçiş arasındaki farktır. Bu farkı netleştirmek açısından kısa bir açıklama yapalım. Eğer bir lisans ya da ön lisans programında farklı bir üniversitede aynı programa geçiş yapmak istiyorsanız, bu işlem "yatay geçiş" olarak adlandırılır. Ancak bir ön lisans programından dört yıllık bir lisans programına geçmeyi hedefliyorsanız, bu durumda Dikey Geçiş Sınavına girmeniz gerekir.

Yatay Geçiş Nedir?

Yatay geçiş, üniversitelerin lisans veya ön lisans programlarında öğrenim gören öğrencilerin başka bir üniversitedeki aynı programa geçmesini ifade eder. Örneğin, Anadolu Üniversitesi’nde eğitim gören bir öğrenci, gerekli koşulları sağladığında İstanbul Üniversitesi’ne yatay geçiş yapabilir. Bu süreçte öğrencinin aynı ya da benzer puan türündeki bir programa geçiş yapması gereklidir. Ayrıca derslerinde başarı gösteren öğrenciler yıl içinde not ortalamaları sayesinde yatay geçiş hakkı kazanabilir.

DGS’ye Kimler Girebilir?

Peki, DGS’ye kimler başvurabilir? Herhangi bir üniversitenin ön lisans bölümünden mezun olmuş veya mezuniyet aşamasındaki öğrenciler bu sınava katılabilir. Mezuniyet şartlarını sağlamış olanlar için DGS’ye başvurmak mümkündür. ÖSYM tarafından çoktan seçmeli formatta gerçekleştirilen bu sınava, yurtdışında yaşayanlar da belirli şartlarda başvuru yapabilir. Örneğin, başvuru döneminde yurtdışında bulunup bizzat başvuru merkezine gitme imkânı olmayan adaylar için de çözüm yolları sunulmaktadır.

DGS puanının hesaplanması

Yazımızı DGS puanının nasıl hesaplandığına dair bilgiyle tamamlayalım. Dikey Geçiş Sınavı’nın puanı, sınav sonucunda elde edilen sayısal ve sözel netlerin değerlendirilmesiyle oluşturulur. Ayrıca, ön lisans eğitimi boyunca elde edilen akademik not ortalaması da bu hesaplamada önemli bir rol oynar. Başarı puanları belirli katsayılarla çarpılarak toplam puan elde edilir. Bu aşamada hem sınav performansı hem de okul başarı oranı dikkate alınır.

2025 DGS ne zaman yapılacak? 

2025 DGS sınavına yönelik ilk araştırmalar geçtiğimiz aylarda başlamış durumda. 2024-2025 eğitim yılında sınava girecek adaylar için en çok merak edilen konulardan biri, sınav tarihidir. ÖSYM’nin açıkladığı takvime göre, 2025 Dikey Geçiş Sınavı 29 Haziran Pazar günü gerçekleştirilecektir.

Dikey Geçiş Sınavı zor mu? 

Bu soru, adayların sıklıkla merak ettiği konular arasında yer alır. Ancak sınavın zorluk seviyesi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. 135 dakika süren bu sınav, yalnızca bilgi gerektiren bir hazırlık sürecini değil, aynı zamanda etkili bir zaman yönetimini de zorunlu kılar. DGS’ye hazırlanırken planlı bir program oluşturmak ve düzenli bir çalışma disiplini benimsemek, başarıya ulaşmanın en temel yolları arasında sayılabilir.

Hangi Bölümler Dikey Geçiş için Uygundur?

Hangi bölümlerin dikey geçiş için uygun olduğu sorusu, DGS tercih listesinin doğru şekilde hazırlanmasıyla yakından ilişkilidir. Tercih edilecek lisans programının uygunluğu, üniversitenin sunduğu kontenjanlar, DGS puanı, genel not ortalaması, başarı sıralaması ve üniversitelerin belirlediği ek kriterler bir arada değerlendirilmelidir. Ön lisans mezuniyet alanına göre dikey geçiş yapılabilecek lisans programları önceden belirlenmiştir. Örneğin, acil bakım teknikerliği mezunu bir aday, afet ve acil durum yönetimi veya sağlık yönetimi gibi dört farklı programdan birini tercih edebilir. Yine, Adalet Meslek Yüksekokulu mezunları Hukuk Fakültesine dikey geçiş yapabilirken, çocuk gelişimi mezunları okul öncesi öğretmenliği bölümünü seçebilir.   www.evdershanem.com