Sınavlarda Zaman Yönetimi

Sınavda zaman yönetimi denildiğinde genellikle akla ilk olarak hızlı okuma ve hızlı öğrenme becerilerinin kazanılması gelir. Ancak bugün hızlı okuma konusunu bir başka yazıya bırakarak, diğer önemli faktörlere odaklanmak istiyorum.

 

İş-zaman ilişkisi, insanların en fazla tepki gösterdiği konuların başında gelir. Belirli bir görevin belirli sürede tamamlanması gerekliliği ya da yaşamın belirsiz bir zaman dilimiyle sınırlanmış olması, psikoloji üzerinde ciddi etkiler yaratır. Bu süre baskısı, çocukluk yıllarından itibaren okul hayatıyla başlar. Okulun günlük süreleri, derslerin zaman aralıkları ve tatil periyotları derken, bu planlama kaygılarından kaynaklanan stres döngüsünü aslında yine biz yetişkinler yaratırız. Yetişkin olduğumuzda ise bu durumu çalışma saatleri (mesai) üzerinden devam ettiririz; o da belli bir sürelidir ve sonunda emeklilikle sona erer.

 

Sınava hazırlanan öğrenciler için en büyük stres kaynağı genellikle zamanı doğru kullanamama endişesidir. Sınav stresi, insan zihnini karıştırabilir, yazıların bulanıklaşmasına ve rakamların netliğini kaybetmesine yol açabilir. Panik durumu o kadar yoğunlaşabilir ki her şey birbirine girer. Bu durum, özellikle aşırı detaycı veya bu şekilde davranmaları öğütlenen öğrencilerde daha sık görülür ve sınav başarısını olumsuz etkiler.

Bu bağlamda, sınav esnasında zamanı doğru yönetebilmeniz için pratik önerilerden oluşan bir rehber hazırladık. Hadi bunlara bir göz atalım!

 

En temel nokta, stresin baskın kaynağı olan eksik hazırlığı ortadan kaldırmaktır. Eğer konulara hâkimseniz ve iyi bir çalışma süreci geçirdiyseniz bilgi temelli bir stres yaşamazsınız. Bu nedenle sınava iyi hazırlanmak ilk ve en önemli adımdır. Hazırlık süreci sadece sınav bilgilerini edinmekle sınırlı kalmamalı; aynı zamanda bu bilgileri soruları doğru şekilde yanıtlamak için uygun bir biçimde kullanmayı da içermelidir.

 

Bilgiye sahip olmak yeterli değildir; zamanı da etkili bir şekilde yönetmeyi bilmelisiniz. Eğer zaman yönetiminde başarısız olursanız ve soruların ancak yarısına geldiğinizde sürenizin azaldığını fark ederseniz panik yapmanız kaçınılmaz hale gelir ve bu da tüm planlarınızı altüst eder. Bu nedenle soru-zaman dengesini doğru kurmanız oldukça önemlidir.

 

Sıkça duyulan “Öğretmenim, istediğimiz sorudan başlayabilir miyiz?” sorusuna gelince; evet, istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. Peki, bu hangi soru olmalı? En iyi bildiğiniz ve en kolayınıza gelen sorudan başlamalısınız. Hayatta genel bir kural vardır: Basitten karmaşığa ilerlemek. Sınavlarda da genellikle bu düzen geçerlidir. Sorulara kolay olanlardan başlamak zaman açısından tasarruf sağlar ve zor olanlara daha fazla vakit ayırmanıza olanak tanır.

 

Odaklanmak ise kendinizi zorlamakla değil, sorulara dikkat vermekle sağlanır. “Odaklanacağım” diyerek kendinizi baskı altına alırsanız en ufak sesler bile dikkatinizi dağıtabilir ve daha huzursuz olabilirsiniz. Asıl odak noktanız sorular ve onların çözümleri olmalı.

 

İlkemiz şu şekilde özetlenebilir: Basit ve kolay olanla başlamak her zaman önemlidir. Kolay soruları çözdüğünüzde kendinize olan güveniniz artar, tabi ki bu sırada dikkatinizi dağıtmamaya özen gösterirseniz. Ayrıca, kolay sorularda zamanı daha verimli kullanabilirsiniz. Ancak, karşınıza çıkan ilk zor soru sizi demoralize edebilir, bu durumda sakin kalmaya özen gösterin. Zor bir soru ile karşılaştığınızda, üzerinde fazla vakit harcamadan ilerleyin ve gerekiyorsa daha sonra geri dönün. Sorularla inatlaşmamak gerektiğini unutmayın. Cevabından emin olmadığınız soruları da geçerek zamandan tasarruf etmiş olursunuz.

 

Sınav hazırlayıcılarının kullandığı soru dağılım tablolarına göre sorular farklı seviyelerde hazırlanır. Kolaydan zora doğru sıralanan bu sorular; bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme düzeylerini ölçer. Bilgi, kavrama ve uygulama soruları alt düzey akademik becerileri ölçtüğü için daha kolay bulunur. Buna karşın, analiz, sentez ve değerlendirme becerilerini ölçen sorular daha zordur çünkü bu tür sorular genellikle başarılı öğrencileri birbirinden ayırmayı hedefler. Bu nedenle, soruların zorluk seviyeleri bu becerilere göre sınıflandırılır.

 

Soru kökünü hızlı ve doğru anlamak sınavda başarı için kritik bir adımdır. Özellikle öncüllü sorularda önce soru kökünü okuyun, ardından ön bilgileri inceleyin ve son olarak şıkları değerlendirin. Bu yöntem genellikle Türkçe, Edebiyat, Tarih ve Coğrafya gibi sözel derslerdeki sorular için oldukça faydalıdır. Zaman yönetimi bağlamında ise size önemli ipuçları sunabilir.

 

Zamanı doğru yönetmek için “turlama tekniğini” kullanabilirsiniz. Bu teknik, cevabını kolayca bulacağınız soruları öncelikli olarak çözmeyi, zor ve zaman alıcı soruları ise ikinci turda ele almayı hedefler. Denemeler sırasında hangi tür soruların size zaman kaybettirdiğini veya hangilerini kolaylıkla çözebileceğinizi deneme-yanılma yoluyla öğrenebilirsiniz. Eğer bir soru hakkında hiçbir fikriniz yoksa ilk turda o soruyu atlayarak işaret koymalısınız. Hatta bazen çok kolay gelen bir soruyu bile stresten ötürü atladığınızı fark edebilirsiniz ama bu sorun değil; yanlış cevap vermektense geçmek daha iyidir. İkinci turda çözebileceğinizi düşündüğünüz sorular için belirli bir işaret yöntemi geliştirin ve yapılmayacak gibi gördüğünüz soruları başka bir şekilde işaretleyin. Böylelikle ikinci turda öncelikle hangi soruları çözeceğinizi netleştirmiş olursunuz ve bu durum size zaman kazandırır.

 

Unutmayın ki sınava iyi hazırlanmışsanız, sizin zorlandığınız sorularda muhtemelen binlerce diğer aday da zorlanıyordur. Bu nedenle “yapamıyorum” ya da “çok fazla boşum var” gibi olumsuz düşüncelerden uzak durup pozitif bir bakış açısıyla hareket etmeye çalışmalısınız.

 

Sınav sırasında yorulduğunuzu hissederseniz kendinize kısa bir ara verebilirsiniz. Örneğin, başınızı ellerinizle destekleyerek alnınıza hafifçe masaj yapabilir, bacaklarınızı esnetip gevşetebilirsiniz. Ya da elinizi yumruk yapıp açıp kapatma gibi kan dolaşımını hızlandıran egzersizlerle yeniden odaklanabilirsiniz. Bu tip küçük molaları vakit kaybı olarak görmeyin çünkü zihniniz dinlendiğinde sınav sürecine daha sağlıklı bir şekilde devam edersiniz.

 

sınavlarda zaman yönetimi, zaman yönetiminin önemi, sınavda zaman yönetimi,

www.evdershanem.com