Dikkat Dağınıklığı Nedir?

Bir faaliyeti gerçekleştirirken ya da birini dinlerken uzun süre konsantre olamama durumuna dikkat dağınıklığı denir. Bu durum hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülebilir ve zaman zaman herkesin deneyimlediği bir sorun olarak karşımıza çıkar. Ancak dikkat dağınıklığını sıkça yaşayan kişilerin başladıkları bir işi tamamlaması oldukça güç olabilir. Bu noktada, dikkat dağınıklığı ile dikkat eksikliği arasında bir ayrım yapmak önemlidir. Dikkat dağınıklığı ara sıra ortaya çıkan bir durumdur, ancak dikkat eksikliği tedavi gerektiren bir sorun olarak kabul edilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) adıyla bilinen bu durum, özellikle çocuklarda yaygın biçimde görülmektedir. DEHB olan çocuklar derslere veya oyunlara odaklanmakta zorlanır ve genellikle yerlerinde uzun süre sabit kalamazlar.

Ders Çalışırken Dikkat Dağınıklığı Nasıl Önlenir ?

Şu anda burada ol tekniğiyle kendini kontrol edebilirsin. Dikkatinin dağılmaya başladığını fark ettiğinde dur ve kendine “Şu anda burada ol.” diyerek odaklan. Bunu birden fazla kez tekrarlaman gerekebilir; ancak bu şekilde kendine nazikçe, yaptığın işe odaklanmayı hatırlatabilirsin. Bu yöntemi düzenli bir şekilde uygularsan, zamanla dikkatin dağılma sürelerinin giderek azaldığını fark edeceksin.

Dikkat dağıtıcı unsurları görmezden gelmeyi öğren. Örneğin, kütüphanede çalışırken sürekli mesaj atan biri dikkatini bozuyorsa, bu durumu yönetmek için bir plan yap. Dikkatini dağıtan şeyi bir kenara not al ve kendine bununla başa çıkabileceğini hatırlat. Eğer aynı durum tekrar ediyorsa, mesajlara bakmamak için kendini ikna et. Bu yöntemi her seferinde uygulamaya devam edersen, zamanla bu tür dikkat dağıtıcıları fark etmemeye başlarsın.

Kendine endişelerini düşünmek için biraz zaman tanı. Hayat bazen son derece yoğun hale gelebilir, bu yüzden alakasız pek çok düşüncenin zihnini meşgul etmesi ve konsantrasyonunu bozması oldukça doğal bir durum. Ancak tüm o diğer sorumlulukları yok saymak yerine kendin için bir mola alanı yarat. Aklındaki her şeyi gözden geçirmek için kendine beş dakika ver, ardından esas odağını yani ders çalışmayı sürdürmen gerektiğini hatırlat.

Bir ana hedef belirleyerek çalışmalarını öncelik sırasına koy. Yaklaşan bir sınavın varsa her şeyi birden çalışman gerektiğini düşünebilirsin. Ancak, konuları daha küçük parçalara ayırmak ve yalnızca bir ana hedef belirlemek bu süreci daha yönetilebilir hale getirirken dikkatin dağılma riskini de azaltacaktır.

Örneğin, yakında üç farklı bölümü kapsayan bir biyoloji sınavına hazırlanıyorsan tüm konuları aynı anda çalışman gerekmez. Bunun yerine, zorlandığın konulara öncelik vererek başlayabilirsin. Mesela Krebs döngüsü gibi seni en çok zorlayan konu başlığına odaklanmayı deneyebilirsin.

Odaklanmayı engelleyen en büyük etkenlerden biri, mesajlaşma, sosyal medya, telefon konuşmaları ve diğer elektronik cihazlardan gelen dikkat dağıtıcı unsurlardır. Ancak, bu sorunla başa çıkmak oldukça basit ve tamamen senin kontrolünde. Kendi bağlantını kes!

Cihazlarındaki bildirimleri devre dışı bırak. Daha etkili bir yöntem olarak, elektronik cihazlarını tamamen kapatabilirsin. Aramalara ve mesajlara yanıt verme. Eğer mümkünse telefonunu kapat ya da en azından sessize alıp çalıştığın alandan uzak bir yere koy. 

Bu önlemlere rağmen dikkatini dağıtan şeylerden kurtulamıyorsan, sosyal medyayı, internet sitelerini veya çalışmanı bölen diğer unsurları engelleyen uygulamalar ya da tarayıcı eklentilerini gözden geçirmeyi değerlendirebilirsin.

Enerji seviyene göre hareket et. Zor ya da keyifsiz işleri erteleme isteği tamamen normaldir. Ancak çalışmaya başladığında enerjin genellikle daha yüksek olur, bu nedenle aslında işe en zorlu görevlerden başlamak daha mantıklıdır. Daha kolay işleri sonlara bırak. Bu şekilde, en fazla odaklanma gerektiğinde zihninin daha açık ve hazır olmasını sağlayabilirsin.

Ara sıra mola vermek önemlidir. İlk bakışta mantıksız gibi görünse de çalışmalarına kısa aralar eklemek, sürekli olarak her şeyi bir oturuşta halletmeye çalışmaktan daha verimli olabilir. Yaklaşık her saat başı, birkaç dakikalığına ayağa kalkarak mola vermeye çalış. Bu sayede hem zihnini dinlendirmiş olursun hem de çalışmaya döndüğünde odaklanmanı daha kolay koruyabilirsin. Etrafında biraz gezinmek veya kısa bir yürüyüş yapmak da oldukça faydalı olabilir.

Aynı anda birden fazla iş yapmaya çalışma. Kimileri, birden fazla şeyi aynı anda yapmanın işleri daha hızlı bitirmek anlamına geldiğini düşünebilir. Ancak televizyon izlerken ya da internetten alışveriş yaparken ödev yapmaya çalışmak gibi birden çok işe aynı anda odaklanmak, konsantrasyonunu kaybetmene neden olabilir. Bunun yerine, her seferinde tek bir işe odaklanmayı tercih et.

www.evdershanem.com