Sınav Döneminde Beslenme

Sınavlara hazırlık sürecinde çocukların başarı ve motivasyonlarını artırmaları için dengeli ve sağlıklı bir beslenme programına dikkat etmeleri gereklidir. Özellikle sınav haftasında, düzenli bir beslenme alışkanlığı gelişmesi büyük önem taşır. Gün içerisinde üç ana öğün ve iki ila üç ara öğün şeklinde planlanan dengeli bir diyet, çocuğunuzu hem fiziksel hem de zihinsel olarak destekler. Sınav öncesinde ve sınav sırasında basit şeker içeren çikolata, tatlı ve bisküvi gibi gıdalardan kaçınılmalıdır. Beyin enerji ihtiyacını karşılayan en kritik öğün olan kahvaltının asla atlanmaması gerekir. Kahvaltının içerdiği besinlerin yeterli ve dengeli olmasına özen göstermek, öğrencinin gün boyu enerji seviyesini korumasına yardımcı olur. Ayrıca haftada 3-4 gün balık tüketilmesi, omega-3 açısından zengin olması nedeniyle önerilir. Bunun yanında, içeceklere tarçın katılarak kan şekerinin dengelenmesi sağlanabilir. Doğru beslenme, öğrencilerin başarılarında önemli bir rol oynar. Sadece YKS ve LGS gibi sınav dönemlerinde değil, eğitim yılı boyunca süren tüm sınavlar için sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturulması gereklidir. Sınav başarısını artıran mucizevi bir besin olmasa da, tüm besin gruplarını içeren yeterli ve dengeli bir diyet hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı olumlu etkiler. Ayrıca stresin etkisini azaltarak konsantrasyonu artırır ve öğrenme sürecini hızlandırır. Çocuklara planlanan 3 ana ve 2-3 ara öğün düzeniyle kan şekeri dalgalanmalarını önleyecek, dikkat kaybını azaltacak ve beyin fonksiyonlarını destekleyecek gıdalar sunulmalıdır. Ara öğünler ise stresi azaltıcı özelliği olan ve zihinsel performansı destekleyen sağlıklı atıştırmalıklarla desteklenmelidir. Kahvaltı, sabahları beyin enerjisinin yenilenmesi için hayati bir öneme sahiptir. Akşam yemeği ile sabah kahvaltısı arasında geçen 10-12 saatlik süreçte vücut, mevcut enerjisini tüketir. Dolayısıyla kahvaltının atlanması durumunda beyin yeterli enerjiyi sağlayamaz; bu da yorgunluk, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu ve algılama güçlüğü gibi sorunlara yol açabilir. Yapılan çalışmalar, düzenli kahvaltı yapan öğrencilerin okul başarılarının ve devamlılıklarının kahvaltı yapmayanlara göre çok daha iyi olduğunu ortaya koymuştur. Bu nedenle sınav sabahları kadar tüm hazırlık dönemi boyunca kahvaltı ihmal edilmemelidir. Kahvaltıda gün aşırı olmak üzere bir tam yumurta tüketimi, dengeli protein alımı açısından önemlidir. Ayrıca çay ve kahve gibi kafeinli içecekler yerine daha doğal seçenekler tercih edilebilir. Örneğin, mate çayı, zencefil, karanfil, kabuk tarçın ve limon dilimleriyle hazırlanacak bir karışım demleyerek uyarıcı bir içecek elde edebilirsiniz. Tarçın özellikle kan şekerini düzenleyici etkisiyle sınav dönemlerinde ideal bir takviyedir. Çocukların konsantrasyonlarını sürdürebilmeleri için içtikleri çay veya kahvelerine bir adet çubuk tarçın eklenmesi son derece faydalı olacaktır. Bu tür basit düzenlemelerle sınav başarılarına katkıda bulunabilir ve motivasyonlarını destekleyebilirsiniz.

• Şekerin uyku üzerindeki etkisi  

Beynimiz, enerji ihtiyacını karşılamak için karbonhidratları kullanır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken, karbonhidrat denildiğinde hemen basit şeker akla gelmemelidir. Beyin, enerji kaynağı olarak kandaki şekeri kullanır. Fakat sofra şekeri gibi basit karbonhidratlar, kan şekerini hızla yükseltip ardından düşürdükleri için beynin aslında ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlamaz. Bu durum kan şekeri düşüklüğüne (hipoglisemi) yol açabilir ve sonucunda dikkat dağınıklığı, konsantrasyon bozukluğu ve uyuklama hali gibi olumsuz etkiler ortaya çıkar. Bu nedenle çocuklara, sınav öncesi veya hazırlık sürecinde çikolata, şekerleme, jelibon, tatlılar ve bisküviler gibi bol miktarda basit şeker içeren gıdalar vermek, sık yapılan büyük bir hatadır.

• Balığın öğrenmeye katkısı  

Sınav dönemi yaklaştığında haftada 3-4 kez balık tüketmek oldukça faydalıdır. Omega-3 açısından zengin olan balık eti, hafızayı güçlendirir ve öğrenme kapasitesini artırır. Aynı şekilde, sabah kahvaltılarında 1 tam ceviz tüketmek de konsantrasyonu desteklemek için önemlidir. Beyin fonksiyonları ve sinir sistemi üzerinde etkili olan B grubu vitaminler de bu süreçte kritik rol oynar. Bu sebeple ekmek tercihi yaparken tam buğday veya çavdar ekmeği gibi B vitamini açısından zengin seçeneklere yönelmek, aynı zamanda kan şekerinin dengelenmesine de yardımcı olur.

• Süt ve süt ürünlerinin doğru zamanlaması 

Ara öğünlerde 3-4 adet kuru erik ve 1 tam ceviz içi, vitamin ve mineral yönünden dengeli bir seçenek olarak değerlendirilebilir. Ancak süt, yoğurt ve ayran gibi gıdaların gündüz tüketimi uyku haline neden olabileceği için bunları yatmadan yaklaşık 2.5 saat önceki ara öğünde tüketmek daha uygundur. Eğer çocuğun kabızlık problemi yoksa her gün 1 muz yemek oldukça faydalıdır. Muz, mutluluk hormonu olarak bilinen serotonini artırır ve potasyum kaynağı olduğu için dikkat dağınıklığını engeller.

• Ekinezya ile zihinsel destek  

Sınav döneminde çocukların bağışıklık sistemi güçlü olmalıdır, çünkü enfeksiyonlardan korunmak zihinsel ve fiziksel performans için hayati öneme sahiptir. Bu dönemde haftada 3-4 kez 1 bardak ekinezya çayı içmeleri faydalı olabilir. Ayrıca strese ve gerginliğe karşı antioksidan açısından zengin besinler çok etkilidir. Kuru erik, çekirdekli siyah üzüm kurusu, çilek, domates, havuç, ananas ve kabuklu elma bu dönemde sıkça tüketilebilecek önemli antioksidan kaynaklarıdır.

Sınav Sabahı Ne Yemeliyiz ?

Sınav sabahı, sağlıklı bir kahvaltı yapmak sınav başarınızı olumlu etkileyebilir. Güne mutlaka rutin kahvaltınızla başlayın. Kahvaltıda çok tuzlu olmayan peynir çeşitleri, tercihen haşlanmış yumurta, taze sebze ve meyveler, taze meyve suyu veya süt, tam tahıllı ekmek, bir tatlı kaşığı kadar reçel, bal ya da pekmez gibi besinleri tercih ederek dengeli bir tabak oluşturabilirsiniz. Ancak tuz içeriği yüksek yiyeceklerden ve fazla tuz kullanımından kaçının, çünkü bu durum sınav sırasında susamanıza ve dikkatinizin dağılmasına yol açabilir. Ayrıca sınav sabahı yeterli miktarda su içmeyi de ihmal etmeyin. Bu öneriler, sınav esnasında enerjik ve odaklanmış olmanıza yardımcı olacaktır. www.evdershanem.com